Dla osiągnięcia pełnego obrazu przygotowania surowców dla petrochemii w powiązaniu z normalną produkcją rafineryjną podaje się na rysunku 10 schemat przeróbki ropy w nowoczesnej rafinerii nafty, zaś na rysunku 11 fotografię dużej nowoczesnej rafinerii ropy naftowej.
Jeśli przemysł petrochemiczny nie opiera się na gazowych produktach otrzymywanych w rafinerii ropy, to rozwija metody technologiczne, które doprowadzają do maksymalnego wydobycia z przerobionego surowca olefinów. Do takich procesów, niekoniecznie związanych z rafinerią, należą piroliza i dehydrogenizacja. Oba procesy w zasadzie zalicza się do procesów krakingowych, zostały tu jednak potraktowane oddziel- nie ze względu na możliwość umiejscowienia ich bądź niedaleko źródeł gazu ziemnego, bądź w fabrykach chemicznych. Używa się wtedy jako surowca frakcję ropy naftowej lub najczęściej benzynę, naftę lub olej napędowy. Procesy pirolityczne przeprowadza się w temperaturach 700- 1100°C i dlatego podstawowym zagadnieniem jest dobór materiałów, z których zbudowana jest instalacja. Podstawową cechą procesu pirolizy płynnych węglowodorów jest duża, bo około 50°/o wydajność gazów.
Rozkładając pirolitycznie etan otrzymuje się jako najważniejszy produkt etylen, zaś przy rozkładzie propanu powstaje etylen, metan i propylen. Przy pirolizie płynnych węglowodorów, takich jak benzyna lub nafta, poza gazowymi produktami powstają węglowodory aromatyczne, które w pewnych procesach posiadają taką czystość, że opłaca się je wydzielać. Tą drogą produkowano już kilkadziesiąt lat temu benzen i toluen.
Dehydrogenizacja ściśle jest związana z innymi procesami krakingu. Polega ona na odszczepieniu wodoru z węglowodorów parafinowych lub naftenowych, przy równoczesnym niezmienianiu pierwotnej budowy związku, tzn. bez rozpadu łańcucha parafinowego lub pierścienia naftenowego.
Najważniejszym dla nas procesem dehydrogenizacji jest produkcja butadienu, surowca dla produkcji kauczuku z butanu. Ten proces odwo- dornienia prowadzić można dwustopniowo, gdy pośrednim stopniem jest n-butylen lub też jednostopniowo. Tą drogą otrzymuje się najtańszy surowiec dla produkcji kauczuku butadienu styrenowego. Wykorzystanie n-butanu i n-butylenu do tej produkcji zwalnia potężne ilości alkoholu etylowego, który służy równocześnie do tej samej produkcji (np. według metody Lebiediewa, stosowanej w Zakładach Chemicznych Oświęcim).
Leave a reply