Obserwacje wizualne sztucznych satelitów są trudne i w rezultacie niedokładne. Bowiem satelity biegną tak szybko na tle .gwiazd, że niektóre przypominają pod tym względem meteory i dlatego wkreśienie w mapę nieba ich położenia i odnotowanie dokładnego czasu obserwacji natrafia na duże trudności. Największą precyzję dają zdjęcia dokonywane za pomocą specjalnych kamer fotograficznych. Kamery takie w liczbie 25 porozstawiane są na terytorium ZSRR. Rozrzut placówek obserwacyjnych daje pewną asekurację przed niepogodą. Amerykanie zainstalowali ipo całym globie 12 trzytonowych kamer typu Baker-Nunn (rys. 3), które zapewniają dokładność położenia satelity 2″ (sekundy luku) oraz pomiar momentu dokonania obserwacji do ułamka sekundy. Kamery te są osadzone na trzech osiach, z których dwie mają kierunki konwencjonalne (obrót w deklinacji i rektascensji), trzecia zaś umożliwia automatyczne prowadzenie kamery za biegiem satelity, co pozwala na kilkusekundowe naświetlanie kliszy. Osobne urządzenie prowadzi kamerę na przemian na satelicie i na gwiazdach. Daje to na kliszy obrazy punktowe, najlepiej nadające się do późniejszych pomiarów pod mikroskopem.
W ZSRR oprócz 25 stacji obserwacyjnych, wyposażonych w astro- grafy, jest czynnych 45 placówek do obserwacji wizualnych za pomocą specjalnie w tym celu skonstruowanych niewielkich teleskopów o dużym polu widzenia. Pewną ilość tych teleskopów otrzymali obserwatorzy polscy.
Dobre wyniki dają obserwacje za pomocą radioteleskopów. Oczywiście, potrzebne są tu radioteleskopy o możliwie dużych zwierciadłach parabolicznych, gdyż niektóre satelity dysponują bardzo nikłą mocą nadawczą w antenie, od 10 do 60 miliwatów. Radiolokacja satelitów ma jeszcze tę zaletę, że daje nie tylko kierunek, w którym one znajdują się w pewnym momencie, ale także prędkość ruchu względem obserwatora wzdłuż kierunku jego widzenia. Prędkość tę wyznacza się stosując zasadę Dopplera, która odnosi się do wszystkich fal, a więc także i do fal radiowych.
Jeżeli na podstawie takich obserwacji obliczymy, za pomocą szybko- liczącej maszyny elektronowej, aktualną jego orbitę satelity, otrzymamy dobrą kontrolę nad dalszym jego lotem. Za pomocą radiostacji ziemskich uzyskuje się możność wydawania zleceń instrumentom znajdującym się na pokładzie sateliy, dzięki czemu jest możność z ziemi dyrygować pracą aparatury w locie. Ten system radiowych zleceń został w znacznym stopniu udoskonalony i jest coraz częściej stosowany.
Ostatnio przystępuje się do budowy obserwatoriów astronautycznych tzw. radiooptycznych. Placówki te będą wyposażone w teleskopy optyczne, radioteleskopy, urządzenia radarowe oraz w maszyny elektronowe szybko liczące. Obejmą one całokształt obserwacji satelitów i pojazdów kosmicznych.
Leave a reply