Ponieważ sztuczne satelity są z reguły niewielkich rozmiarów i świecą jedynie odbitym światłem słonecznym, przeto optyczne śledzenie ich ruchów na tle dalekich gwiazd za pomocą teleskopów wizualnych lub specjalnych astrografów jest utrudnione,
Do optycznego zaobserwowania bardzo szybko przesuwającego się na tle gwiazd satelity konieczna jest dokładna znajomość jego efemerydy, podawanej drogą radiową przez odpowiednie ośrodki koordynujące. W tablicy 3 zestawiliśmy dla kilku satelitów ich jasności widome w perigeum i w apogeum.
Ponieważ wszystkie satelity „koziołkują” po swej orbicie w okresie niewielu sekund czy minut, zmieniają przeto, zależnie od ustawienia względem obserwatora, jasność widomą, zwłaszcza jeżeli mają kształt wydłużony. Przez b oznaczyliśmy boczne ustawienie względem obserwatora, które udostępnia największą powierzchnię satelity, przez s – zorientowanie w największym skrócie.
Satelity zachowują się więc podobnie jak gwiazdy zmienne o niezwykle krótkim okresie. Ponadto obiekty te ulegają raptownym zaćmieniom w momencie, gdy zanurzają się w cień Ziemi. Wówczas przestają być w ogóle na pewien czas widoczne. Z cienia wynurzają się równie szybko.
Z tablicy 3 wynika, że z wymienionych czterech satelitów najokazalej przedstawia się ta rakieta nośna Sputnika III (rys. 2): musiała być ona największa i biegła stosunkowo nisko. Uległa likwidacji 3.XII.1958 r. po do- konaniu 2097 obiegów Ziemi na trasie 130 min km. Przy sprzyjających warunkach geometrycznych dorównywała blaskiem najjaśniejszej gwiez- dzie nieba – Syriuszowi. Najskromniej natomiast świeci Vanguard I, toteż dla dostrzeżenia go trzeba było niekiedy teleskopu o średnicy 24 cm: 1958 [b nie wykazuje zmian jasności zależnie od ustawienia, gdyż jest kulisty.
Leave a reply