Badając ściśliwość Bridgman ustalił, że współczynniki ściśliwości objętościowej poszczególnych pierwiastków są funkcją periodyczną ciężaru atomowego. Wykres na rysunku 6 przedstawia, wg Riabinina, zależność ściśliwości pierwiastków od liczby atomowej przy różnych ciśnieniach. Dla porów- nania pokazana jest na wykresie również krzywa ściśliwości Richardsa przy ciśnieniu atmosferycznym.
Read More
Dotychczasowa analiza systemu sprzedaży biletów doprowadziła do ustalenia pewnego systemu komunikowania się kasjerów z rozpatrywanym aparatem. Nie zastanawialiśmy się natomiast nad typem operacji, które powinien on wykonywać. W pierwszym rzędzie musimy ustalić, na jakich wielkościach wspomniane operacje będą dokonywane. W tym celu powróćmy jeszcze do przytoczonej wymiany zdań przy kasie. Celem jej było nabycie przez podróżnego biletu. Rola kasjera polegała głównie na ustaleniu, czy w samolocie, który w czwartek o godz 17,45 wystartuje z Chicago do New Orleans są jeszcze dwa fotele wolne. Możemy więc śmiało powiedzieć, że przedmiotem transakcji przy kasie biletowej są zawsze wolne miejsca w określonym przelocie. Innymi słowy przedmiotem operacji rezerwowania są pewne liczby, które określają aktualny stan wolnych foteli w każdym z przelotów, które przedsiębiorstwo może zaoferować podróżnemu. W opisywanym przez nas przykładzie przedsiębiorstwo oferuje klientom możliwość przejazdu na dowolnym ze stu- kilometrowych odcinków trasy, na każdej z dziesięciu linii w każdy dzień tygodnia. Jeżeli przyjmiemy dodatkowo, że każdy ze stukilometrowych odcinków trasy samoloty przedsiębiorstwa przelatują dwa razy dziennie w każdym z kierunków, będziemy mogli podać dokładną ilość przelotów, które codziennie przedsiębiorstwo oferuje pasażerom. Wynosi ona 10 10- 72’2 = 2800. Zatem aktualną zdolność usługową przedsiębiorstwa mo- żerny określić układem 2800 liczb, z których każda będzie podawała ilość wolnych miejsc na jednym z podstawowych (stukilometrowych) odcinków lotu w określonej porze dnia i tygodnia. Znaczy to, że każda z tych liczb jest jednoznacznie przyporządkowana informacjom podawanym przez podróżnego w punktach (3)-(6). Powyższa uwaga pozwala już na podanie idei automatycznego operowania tymi wielkościami. Wszystkie kasy przedsiębiorstwa łączymy bezpośrednimi przewodami z centrum, które mieści się np. w Chicago. W centrum tym znajduje się urządzenie wyposażone w pamięć, która może równocześnie przechowywać 2800 liczb. W chwili nadejścia zapytania z Nowego Jorku (patrz rys. 5) identyczne urządzenie sterujące jak w maszynie cyfrowej powoduje wybranie do odpowiednich rejestrów liczb podających stan wolnych miejsc w przelocie każdego 100-kilometrowego odcinka zamierzonej podróży.
Read More
Ponieważ sztuczne satelity są z reguły niewielkich rozmiarów i świecą jedynie odbitym światłem słonecznym, przeto optyczne śledzenie ich ruchów na tle dalekich gwiazd za pomocą teleskopów wizualnych lub specjalnych astrografów jest utrudnione,
Read More
Generalnie rzecz biorąc cała produkcja petrochemiczna użytkowana jest w dwu podstawowych gałęziach produkcji przemysłu chemicznego, a to w przemyśle mas plastycznych i włókien sztucznych, rozpuszczalników i plastyfikatorów. Ta druga gałąź produkcji rozwinęła się w ścisłym powiązaniu z pierwszą, gdyż bez rozszerzenia asortymentu rozpuszczalników i plastyfikatorów nie byłoby mowy o tak szerokiej produkcji wszelkiego rodzaju tworzyw sztucznych, włókien, kauczuków, lakierów i innych artykułów.
Read More
Opracowano dotychczas wiele klasyfikacji węgla kamiennego. Nie jest to bynajmniej łatwe zadanie i żadna z nich nie spełnia wymagań jej stawianych. Pierwsza z nich, klasyfikacja Regnaulta oparta została na danych dotyczących procentowej zawartości pierwiastka węglowego, wodoru i tlenu, następne klasyfikacje wprowadzały inne parametry, jak zawartość azotu, siarki, części lotnych, wydajności koksu itp. Duże rozpowszechnię zyskała w Europie zachodniej klasyfikacja Seylera, oparta na zawartości procentowej węgla i wodoru. Klasyfikacja ta w formie graficznej posiada ponadto narzucone siatki ciepła spalania, zawartości CO2 w gazach spalinowych, krzywe zawartości humin, węglowodorów itp.
Read More
Elektronowolt jest to energia odpowiadająca przejściu przez ładunek elementarny (elektron) różnicy potencjałów jednego wolta. Energia elektronów stosowanych do otrzymywania promieni rentgenowsich i energia wytwarzanych przez nie kwantów promieni rentgenowskich wyraża się najczęściej w tysiącach elektronowoltów, czyli w kiloelektronowoltach (keV). W lampach rentgenowskich stosuje się najczęściej do przyspieszę- nia elektronów napięcia od tysięcy do setek tysięcy woltów, otrzymuje się więc promienie rentgenowskie o energii kwantów od kilku keV do setek keV. Długość fali tych promieni łatwo obliczyć z wzoru:
Read More
Procesy utleniania węglowodorów parafinowych przebiegają różnie, w zależności od wielkości cząsteczek. I tak inaczej przebiega ten proces przy przerobie metanu, inaczej propanu i butanów, a inaczej przy ciężkich węglowodorach typu parafin.
Read More
W porze letniej zaobserwowano wielokrotnie „wypady” chłodnego, antarktycznego powietrza z mas kontynentu, w rejony strefy umiarko- i Inwersją nazywamy warstwę powietrza, w której temperatura, zamiast maleć, wzrasta w miarę wzrastania wysokości. wanej. Dokładne poznanie tego zjawiska ma ogromne znaczenie dla długoterminowych prognoz pogody na półkuli południowej.
Read More
Spalanie mieszanki, choć jest w zasadzie procesem bardzo szybkim (w silniku samochodowym około 0,01 sek), staje się gwałtowne, przechodzi w spalanie detonacyjne. Szybkość przesuwania się płomienia wzrasta wtedy z 20 m do 2000 m/sek, co ujawnia się w postaci wyraźnie słyszanego stuku silnika. To powoduje nadmierny wzrost ciśnienia (do 80 Atm) i temperatury, przyczyniając się do jeszcze gwałtowniejszego spalania,, a nawet samorzutnego zapalania się mieszanki. Wysoka temperatura powoduje wypalanie się tłoków i wentyli silnika. W konsekwencji takich zaburzeń w silniku spada jego trwałość i sprawność. Spadek mocy silnika jest znaczny. Stopień sprężenia mieszanki w silnikach samochodowych wynosił w roku 1927 4,55 i uległ zwiększeniu do 6,15 w roku 1936. Silniki lotnicze mają 9-15. W ciągu ostatnich dwudziestu lat prowadzono intensywne badania nad wyjaśnieniem zjawiska stukania w silnikach i sposobami jego uniknięcia. Najprostszym sposobem uniknięcia stukania byłoby obniżenie stopnia sprężenia mieszanki, jednakże podwyższenie stopnia sprężenia daje tak znaczny wzrost mocy silnika, że nie tylko nie zrezygnowano z dotychczasowej jego wielkości, ale wciąż opracowywano typy silników o coraz wyższym stopniu sprężenia, dostosowując do tego paliwo. Chodziło tu głównie o silniki lotnicze, z których należało wydobyć maksimum mocy. Paliwo, które jest odporne na stukanie, ma – jak się mówi – własności antydetonacyjne. Liczbowo wyraża się to liczbą oktanową. Przyjęto, że węglowodór izooktan CsHig ma największą odporność na stukanie i oznaczono tę jego własność liczbą 100. Inny węglowodór-heptan C7Hlfl jest przeciwieństwem izooktanu: nie przejawia żadnej odporności na stukanie, jest po prostu zdolny „stukać” w silniku przy każdej okazji, wobec tego jego odporność oznaczono liczbą 0. Mieszając ze sobą te dwa węglowodory: „doskonały” izooktan i „kiepski” heptan, otrzymamy paliwo w silniku, które zachowuje się tak samo, jak badana benzyna. Stosownie do ilości izooktanu w mieszance, która zachowuje
Read More
Ruch atmosfery w tych strefach oraz granice tych stref zmieniają się w zależności od pory roku, a ponadto są silnie zakłócane przez roz- kład oceanów i kontynentów, które mają różne własności termodynamiczne. Najlepiej poznana została dotychczas strefa wiatrów zachodnich półkuli północnej. W strefie tej szczególną rolą odgrywają wądrujące w ogólnym ruchu powietrza (na ogół z zachodu na wschód) lokalne układy ciśnienia i wiatrów, zwane wyżami i niżami.
Read More
Promieniowanie elektromagnetyczne o odpowiednio krótkich falach i promieniowanie szybkich cząstek materii są źródłami pobudzenia stosowanymi w chemii radiacyjnej.
Read More
