Przede wszystkim należy stwierdzić, iż wydobyte łupki przywęglowe zawierają pewną ilość węgla, który można z nich oddzielić. W tym też celu po przekruszeniu odpadu łupkowego na ziarna wielkości od 0-30 mm poddaje się go np. działaniu silnego strumienia wody, na skutek czego oddziela się węgiel w ilości do ok. 15/o w stosunku do masy surowca. Pozostałe rozdrobnione łupki stanowią doskonały surowiec do dalszej przeróbki na wyroby ceramiczne (np. cegła, lekkie kruszywo).
Przeróbka łupków na wyroby ceramiczne odbywać się może kilkoma sposobami i z różnych surowców. Tak więc używa się ich do przerobu na cegłę i to bądź stosując materiał wydobyty z kopalni i poddany tzw, uplastycznieniu, tzn. umieszczeniu go na kilka dni na zwałach najlepiej na deszczu, bądź też jako dodatek (ok. 15%) do surowca rodzimego (glinki): daje to m. in. zmniejszenie ilości węgla zużywanego do wypalania cegły.
Przepalone łupki przywęglowe mogą być wykorzystane jako kruszywo do betonów. W tym celu ze zwału tzw. przepalonego, to jest takiego, w którym łupki po samozapłonie uległy przepaleniu, transportowany jest łupek do kruszarki szczękowej powodującej zmielenie go na grudki wielkości 8-40 mm. Po dodaniu cementu można z niego uzyskać m. in. elementy prefabrykowane.
Jednym z bardzo ciekawych i rokujących przyszłość sposobów wykorzystania łupków w budownictwie jest metoda spiekania łupków na taśmie aglomeracyjnej metodą Aglite.
Proces produkcji lekkiego kruszywa metodą spiekania na taśmie aglomeracyjnej jest następujący: łupek, dostarczony z kopalni, kruszony jest na ziarna od 0-3 mm: tak przekruszony łupek dostaje się do bębnów granulacyjnych, gdzie zostaje nawilżony i zgrudkowany na bryłki odpowiedniej wielkości: w zależności od własności surowca wielkość bryłek wynosi od 12-18 mm.
Proces produkcji lekkiego kruszywa metodą spiekania na taśmie aglomeracyjnej
Zgranulowany surowiec jest transportowany do specjalnego urządzenia zasilającego. To urządzenie zasilające, w formie łyżki wahadłowej, układa surowiec warstwą na rusztach taśmy spiekalniczej. Grubość warstwy jest regulowana za pomocą specjalnej listwy umieszczonej nad taśmą. Grubość warstwy wynosi od 18-23 mm.
Sama taśma posiada 38 m2 powierzchni czynnej, przy 25 mb długości. Ma charakter taśmy bez końca, znajdującej się w ciągłym ruchu. Na powierzchni taśmy znajdują się rusztowiny, na których leży warstwa zgranulowanego surowca. Pod spodem taśmy zainstalowane są ssawy w liczbie 6, które wytwarzają podciśnienie, wywołujące przepływ powietrza przez warstwę surowca z góry na dół.
Po nałożeniu warstwy surowca na taśmę, przesuw jej przenosi surowiec do strefy podsuszania i ogrzewania odbywającego się za pomocą gorących spalin odciąganych przez dwie ostatnie ssawy. Następnie surowiec przenosi taśma do komory jarzeniowej, gdzie za pomocą palników gazowych warstwa surowca zostaje na powierzchni zapalona i rozżarzona w swej górnej części. W komorze jarzeniowej działa już pierwsza ssawa. W dalszym ciągu nieprzerwanego ruchu, taśma przenosi surowiec nad dalszymi ssawami i na skutek przepływu powietrza następuje utlenianie zawartego w łupku węgla, czemu towarzyszy wysoka temperatura. Na skutek tej wysokiej temperatury następuje zmiękczenie surowca i częściowe występowanie mas szklistych tak szybko, że jeszcze nie nastąpiło całkowite utlenienie i odgazowanie surowca. Gazy te pozostają częściowo w surowcu, wypełniając pozostałe w ten sposób drobne pory. Gdy proces spiekania dochodzi do dolnej warstwy surowca przylegającej do rusztów, cała ta partia surowca dochodzi do końca taśmy i spada w formie porowatego, spieczonego placka na sito rusztowe o przekroju 15 mm, które oddziela niespieczone grudki wielkości poniżej 15 mm.
Leave a reply