PRZYRZĄDY POMIAROWE CZ. II

Manometry te mają też swoje wady, polegające na tym, że współczynnik zmiany oporu elektrycznego manganinu zależy w dużym stopniu od temperatury, co pociąga za sobą dodatkowe termostatowanie szpulek manganinowych oraz ich dokładne uprzednie cechowanie.

Cechowanie manometru manganinowego jest czynnością dosyć skomplikowaną, polegającą na dokładnym ustaleniu oporu elektrycznego szpulki manometru w warunkach ciśnienia atmosferycznego i w warunkach przynajmniej jednego znanego ciśnienia wyższego.

Dwa punkty wystarczą do obliczenia współczynnika oporu, ze względu na wspomnianą liniową zależność oporu elektrycznego manganinu od ciśnienia. Najczęściej do cechowania korzystamy ze znanej zależności temperatury topnienia czystych pierwiastków od ciśnienia (np. dla rtęci przy ciśnieniu p = 7715 Atm temperatura topnienia t = 0°C) lub ze zmian skokowych w oporze elektrycznym, zachodzących przy pewnych ciśnieniach (np. w barze skok w oporze el. następuje przy 80 tys. Atm), lub wreszcie ze znanych ciśnień i temperatur właściwych dla przemian polimorficz- nych, które omówimy dalej.

Dla pomiaru ciśnień powyżej 30 tys. do 100 tys. Atm używa się prostego przyrządu, opartego również na zasadzie zmiany oporu elektrycznego pod wpływem ciśnienia, tzw, kompresimetru (rys. 4).

Jest to krótka cylindryczna cienkościenna tulejka stalowa, która dzięki systemowi przecięć stanowi długą drogę dla przepływającego przez nią prądu elektrycznego, a tym samym stanowi i duży opór elektryczny. Tulejka, konstrukcyjnie dosyć wytrzymała i sprężysta w stosunku do osiowych sił ściskających, stanowi opór czuły na nieznaczne zmiany ciśnienia. Zmiany oporu tego urządzenia są proporcjonalne do naprężeń ściskających.

Pomiary wysokich ciśnień można również prowadzić za pomocą ten- sometrów (mierzących naprężenia w elementach aparatury ciśnieniowej), manometrów piezoelektrycznych, opartych na właściwościach odpowiednio wyciętej płytki kwarcowej do wytwarzania ładunku elektrycznego proporcjonalnego do siły ściskającej płytkę lub za pomocą przyrządów kreszerowych, w których stalowy hartowany słupek kreszerowy zakończony stożkiem zostaje wciskany pod wpływem ciśnienia w wyżarzoną płytkę miedzianą. W ostatnich latach ilość typów manometrów stosowanych do pomiarów wysokich ciśnień znacznie wzrosła.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>