SCISLIWOSC CIAŁ STAŁYCH CZ. II

Badając ściśliwość Bridgman ustalił, że współczynniki ściśliwości objętościowej poszczególnych pierwiastków są funkcją periodyczną ciężaru atomowego. Wykres na rysunku 6 przedstawia, wg Riabinina, zależność ściśliwości pierwiastków od liczby atomowej przy różnych ciśnieniach. Dla porów- nania pokazana jest na wykresie również krzywa ściśliwości Richardsa przy ciśnieniu atmosferycznym.

Jak widać z wykresu, ze wzrostem ciśnienia ściśliwość zmniejsza się, a jej wyraźna periodyczność zaciera się coraz bardziej. Rozpiętość pomiędzy poszczególnymi wartościami ściśliwości jest bardzo duża, przy czym metale zasadowe wykazują największą ściśliwość.

Najbardziej ściśliwy spośród pierwiastków — cez — posiada w warunkach ciśnienia atmosferycznego współczynnik ściśliwości 340 razy większy od współczynnika ściśliwości diamentu, który jest pierwiastkiem najmniej ściśliwym.

Przy wyższych ciśnieniach stosunek współczynników ściśliwości cezu do współczynnika ściśliwości diamentu zmniejsza się do 7,8 razy przy p = 100 tys. Atm i 3,6 dla p = 200 tys. Atm.

Podobna możliwość zachodzi na przykładzie atomu żelaza, którego elektronowy izomer {izożelazo Fe) stałby się analogiczny z jonem niklu. Jak widać, w warunkach wysokich ciśnień istnieje możliwość powstania zupełnie nowego układu okresowego pierwiastków, w którym

Drogą ekstrapolacji dochodzimy do wniosku, że przy ciśnieniu 500 tys. Atm wiele pierwiastków będzie miało ściśliwość bardzo zbliżoną do ściśliwości diamentu. (Pokazane na wykresie wielkości ściśliwości dla Z = 6 odnoszą się do grafitu, a nie do diamentu).

Według L. F. Wiereszczagina i A. I. Lichtera, pod wpływem działania wysokich ciśnień maksima ściśliwości przemieszczają się w kierunku pierwiastków o większym ciężarze atomowym. Analizując powyższe zjawiska autorzy doszli do wniosku, że przyczyną tych zmian ściśliwości pod wpływem wysokich ciśnień są zmiany w budowie powłoki elektronowej atomów, czyli przejścia elektronowe.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>