Innym ważnym problemem jest stopniowe ocieplanie się Ziemi w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat, szczególnie wyraźnie widoczne w obszarach polarnych, gdzie powoli maleje powłoka lodowa. Przypuszcza się, że przyczyną tego zjawiska jest stopniowy wzrost zawartości dwutlenku węgla w powietrzu, na skutek spalania przez ludzi ogromnych ilości paliw, zawierających węgiel. Dwutlenek węgla w powietrzu przepuszcza krótkofalowe promieniowanie Słońca, lecz zatrzymuje część długofalowego promieniowania cieplnego, wysyłanego przez Ziemię. Zwiększenie jego zawartości powoduje więc to, że równowaga pomiędzy promieniowaniem pochłanianym przez Ziemię a wysyłanym przez Ziemię staje się możliwa przy wyższej niż dotychczas temperaturze. Ażeby sprawdzić tę hipotezę, niezbędne jest mierzenie w ciągu dłuższego czasu zawartości dwutlenku węgla w powietrzu w różnych punktach kuli ziemskiej. Badania takie na wielką skalę miały być wprowadzone w III Międzynarodowym Roku Geofizycznym.
Pierwszorzędne znaczenie ma również dokładne poznanie bilansu promieniowania Ziemi, co wymaga intensyfikacji pomiarów aktynome- trycznych, tzn. pomiarów różnego rodzaju promieniowania cieplnego dochodzącego do Ziemi lub emitowanego przez Ziemię i atmosferę.
Nowym i ważnym działem w meteorologii są pomiary radioaktywnego skażania atmosfery, które nie tylko umożliwiają kontrolę nad bezpieczeństwem ludności, ale także stosując do atmosfery używaną już w innych dziedzinach metodę atomów: znaczonych, pozwalają badać (w sposób bezpośredni) tory poszczególnych cząstek powietrza, oraz wymianę masy pomiędzy różnymi warstwami i strefami atmosfery. Te kapitalne zagadnienia wymykały się dotąd bezpośrednim badaniom.
Upraszczanie rozważań hydrodynamicznych używanych w fizyce atmosfery
Niezbędną rzeczą dla teoretyków była kontrola szeregu hipotez odnoszących się do sposobu upraszczania rozważań hydrodynamicznych, używanych w fizyce atmosfery. Dotychczas brak było wystarczająco dokładnych i licznych danych dla rozstrzygnięcia, czy i ewentualnie w jakich okolicznościach uproszczenia te są dopuszczalne.
Dla rozstrzygnięcia tych wątpliwości oczekiwano znów wyczerpujących danych od wyników badań III MRG. W jaki sposób miały być realizowane te różnorakie zadania, które meteorolodzy stawiali przed III MRG?
Przede wszystkim należało zagęścić istniejącą sieć meteorologiczną, a zwłaszcza sieć stacji aerologicznych mierzących temperaturę ciśnienia i wilgotność powietrza oraz kierunek i prędkość wiatru na różnych wysokościach za pomocą specjalnych balonów-sond. Dane te mają dla współczesnej meteorologii podstawowe znaczenie, lecz pomiary aerolo- giczne są dość kłopotliwe i kosztowne, toteż na terenach uboższych państw sieć aerologiczna jest na ogół niedostateczna. Na wszystkich stacjach należało przy tym dołożyć starań, aby balony osiągały wysokość jak największą, tj. do 30-40 km, podczas gdy dotychczas większość radiosondaży aerologicznych kończyła się poniżej 20, a nawet 15 km. Została zagęszczona także sieć stacji aktynometrycznych, pomiarów radioaktywności, pomiarów CO2 i innych. Szczególny nacisk położono tu na poprawienie sytuacji w strefie tropikalnej i w strefach polarnych, zwłaszcza na Antarktydzie. Osiągnięto zwiększenie tych badań przez organizowanie ekspedycji naukowych oraz udzielanie pomocy tym krajom, które miały pewne trudności w dziedzinie naukowej czy ekonomicznej. Tak na przykład USA pomogły w organizowaniu sieci stacji aerologicznych w Ameryce Pd., a Polśka pomogła Wietnamskiej Republice Demokratycznej w zorganizowaniu 2 obserwatoriów geofiz. w Wietnamie.
Leave a reply