Benzyna krakingowa

Krakingowa 67 80 się w silniku tak jak badana benzyna, przyjmujemy, że badana benzyna ma liczbę oktanową równą %> zawartości izooktanu. Jeżeli np. wzorcowa mieszanka zawiera 85°/o izooktanu i 15°/o heptanu, wynika z tego, że badana benzyna ma liczbę oktanową równą 85. Należy tu zwrócić uwagę, że chociaż ta liczba nazywa się oktanową, odnosi się tylko do izooktanu, bo węglowodór o nazwie bez ,,izo”, czyli normalny oktan, również o wzorze CgHig, ma jeszcze gorsze własności przeciwstukowe niż heptan i oznacza się go liczbą ujemną -17. Również liczbą ujemną oznacza się własności przeciwstukowe węglowodoru, nonanu normalnego o wzorze CgH20. Inne paliwa, stosowane jako dodatki do benzyny dla poprawy jej własności przeciwstukowych mają liczby oktanowe bliskie 100, a czasem nawet wyższe, jak np. etan (l.o, 104), toluen (l.o. 107) i in,: najczęściej dodaje się benzolu (l.o. 97), metanolu (l.o. 98), etanolu (l.o. 99) i acetonu (l.o. 100). Istnieją również substancje, które dodane w bardzo niewielkiej ilości poprawiają liczbę oktanową benzyny. Najszersze zastosowanie zyskał czteroetylek ołowiu PbfCsHoji. Działanie jego zależne jest nie tylko od jego ilości, ale także od charakteru chemicznego benzyny. Są benzyny mniej lub bardziej wrażliwe na dodatek czterotlenku ołowiu, jak to widać z tablicy 14.

Read More

Łunnik II

Niedługo po wzbogaceniu inwentarza planetarnego przez nową planetę poruszyła wszystkich wiadomość o trafieniu rakietą w glob księżycowy. Rankiem 12.IX.1959 r., nie bacząc na daty nowiu (3.ÍX) i perigeum (7.IX), które dają pewne ułatwienie dla rakiet księżycowych, wystartowała z terytorium ZSRR nowa wielostopniowa rakieta ku Księżycowi. Tegoż dnia w odległości 150 tys. km od Ziemi, o godz 18 min 40 cz. uniw. Łunnik II wydzielił obłok atomowego sodu {rys. 14), który świecił przez pewien czas pod wpływem promieni słonecznych na zasadzie fluorescencji rezonansowej. Sfotografowano go w wielu obserwatoriach (także w Warszawie). Był widoczny na tle gwiazdozbioru Wodnika na wschód od Księżyca. 13.IX o godz 15 min 40 rakieta dotarła z zapasową prędkością 2,31 km/sek do odległego w tym dniu o 66 tys. km cd Księżyca pasa przestrzeni, w którym natężenia pól grawitacyjnych Ziemi i Księżyca równoważą się. Gdy już rakieta była blisko Księżyca, pojemnik odłączył się od ostatniego jej członu. Według relacji obsługi wielkiego radioteleskopu w Jodrell Bank, dnia 13.IX o godz 22 min 2 sek 24 cz. uniw. sygnały radiostacyj pokładowych Łunnika II nagle umilkły. Chwilę tę należy uważać za moment zderzenia się pojemnika z powierzchnią Księżyca. Pojemnik wylądował z prędkością 3,3 km/sek, a więc przewyższającą o 0,9 km/sek prędkość swobodnego spadku na glob księżycowy ciała materialnego z odległości nieskończenie wielkiej. Ostatni człon rakiety po wyłonieniu pojemnika przeszedł na nieco inną orbitę. Musiał również osiągnąć powierzchnię Księżyca, oczywiście w nieco innym miejscu i nieco późnej. W ten sposób człowiek przyłożył rękę do rzeźby powierzchni Księżyca tam, gdzie przedtem tylko gospodarowała przyroda.

Read More

Klasyfikacja węgla

Międzynarodowa klasyfikacja węgla oparta jest w zasadzie na tych samych parametrach. Wskaźnik cyfrowy składa się z trzech cyfr, z których pierwsza oznacza przynależność węgla do danej klasy, to znaczy do określonej kolumny pionowej tablicy klasyfikacyjnej, cyfra druga oznacza przynależność węgla do danej grupy (poziomej na tablicy), a trzecia cyfra oznacza przynależność do odpowiedniej podgrupy poziomej. Podstawą podziału na klasy (pionowe) jest ciepło spalania, przy czym podzielono węgle na dwie grupy: węgle o zawartości części lotnych powyżej i poniżej 30%. Podział węgli na grupy poziome oparty jest na zdolności spiekania się węgli w wyższej temperaturze. W tych grupach rozróżnia się jeszcze podgrupy na zasadzie jeszcze bardziej sprecyzowanych własności węgla, mających wpływ na jakość wytworzonego z niego koksu.

Read More

REAKCJE RODNIKOWE

Badania mechanizmu reakcji chemicznych prowadzą do wniosku, że w wielu ważnych reakcjach chemicznych, które niejednokrotnie zapisuje się prostym równaniem chemicznym, np. w procesie łączenia się tlenu 16 Podstawowe problemy i proces chemiczny rozwija się łańcuchowo prowadząc do powstawania coraz to nowych trwałych cząsteczek produktu reakcji.

Read More

Przeróbka łupków na wyroby ceramiczne

Przede wszystkim należy stwierdzić, iż wydobyte łupki przywęglowe zawierają pewną ilość węgla, który można z nich oddzielić. W tym też celu po przekruszeniu odpadu łupkowego na ziarna wielkości od 0-30 mm poddaje się go np. działaniu silnego strumienia wody, na skutek czego oddziela się węgiel w ilości do ok. 15/o w stosunku do masy surowca. Pozostałe rozdrobnione łupki stanowią doskonały surowiec do dalszej przeróbki na wyroby ceramiczne (np. cegła, lekkie kruszywo).

Read More

Urządzenia stosowane w elektrowniach polskich

Pyły te, zawierające wiele cennych surowców, wyrzuca się bezpowrotnie do atmosfery i tym samym zanieczyszcza sią okolice. Zakład Elektrofiltrów w Pszczynie, który w 1952 r. przekształcił sią w Biuro Konstrukcyjne Elektrofiltrów przy Zakładzie Produkcji Urządzeń Mechanicznych. Młoda ta placówka ma do pokonania szereg trudności, przy czym najważniejszą wydaje się brak możliwości przeprowadzania badań empirycznych. Przy projektowaniu elektrofiltrów dobranie szeregu współczynników opiera sią wyłącznie na podstawie danych doświadczalnych, których ustalenie jest możliwe tylko przy dobrze postawionej komórce pomiarowej i badawczej. Brak dokładnej analizy pracy zainstalowanych elektrofiltrów uniemożliwia wyciąganie odpowiednich wniosków, koniecznych do realizacji postąpu technicznego na tym odcinku.

Read More

Historia meteorologii

Rzeczywiście, konstrukcja aparatury pomiarowej, będącej w powszechnym użyciu wśród meteorologów, oparta jest na ogół na zasadach, które liczą sobie kilkadziesiąt, czy niekiedy kilkaset lat. Nawet nowoczesne urządzenia radiowe i elektronowe, służące do sondowania tropo- sfery i stratosfery, takie jak: radiosondy, radioteodolity czy nawet coraz częściej używane obecnie radary meteorologiczne – są bardzo prymityw- ne w porównaniu z przyrządami pomiarowymi innych działów fizyki lub geofizyki.

Read More

ŻUŻLOWE ODPADY PRZEMYSŁOWE CZ. II

O jakości żużla decydują cztery podstawowe składniki, tj. krzemionka (SiOs), tlenek glinu (AlOn) oraz węglan wapnia i węglan magnezu, które po wyprażeniu wchodzą w skład żużla w postaci tlenku wapna (CaO) i tlenku magnezu (MgO). Pod względem składu chemicznego żużle dzielimy na kwaśne i zasadowe, a pod względem struktury na:

Read More

LIKWIDACJA SATELITÓW

Zapytajmy, dlaczego połowa satelitów w tak krótkim czasie przestała istnieć? Powodem jest okoliczność, że wszystkie dotychczasowe satelity są tworzone na stosunkowo niewielkiej wysokości nad powierzchnią Ziemi wskutek czego punkty przyziemne (perigea) ich orbit leżą dość nisko. Nurzają się one z reguły w górnej jonosferze. Satelita taki w czasie biegu w sąsiedztwie perigeum natrafia – wobec znacznej prędkości orbitalnej bliskiej 8 km/sek – na znaczny opór ośrodka. Wskutek tego ulega przyhamowaniu i traci nieco ze swego pędu. Wówczas następuje przewaga siły dośrodkowej, tj. grawitacji Ziemi,

Read More

Pomiary meteorologiczne

Otóż pomiary meteorologiczne, pomimo pozornej prostoty, wcale nie są proste. Nie jest bowiem wielką sztuką odczytać termometr czy też barometr, ale zagadnienie, jak go umieścić, jak skonstruować, jak eksploatować, by wskazywał właśnie tę temperaturę czy ciśnienie, które we właściwy, pod względem termodynamicznym i mechanicznym, sposób charakteryzują badany proces atmosferyczny, nie są bynajmniej proste. Chodzi tu o tzw. reprezentatywność pomiaru. Wszyscy wiedzą na przykład, że temperatura powietrza zmierzona „w słońcu” nie jest miarodajna dla istniejącej pogody, nie jest właśnie reprezentatywna. Jest to bardzo prosty przykład pomiaru niereprezentatywnego, ale w wielu innych przypadkach rozstrzygnięcie nie jest tak łatwe, czy pomiar jest reprezentatywny, czy nie, a co gorsza, różne służby i różne ośrodki reprezentują często odmienne poglądy na te sprawy. Równie ważna jest sprawa porównywalności pomiarów wykonywanych w różnych miejscach. Są one bardzo często wykonywane przy użyciu różnych typów przyrządów, w różnych warunkach, według niejednakowych instrukcji i z reguły przez różnych ludzi, często nie doszkolonych i nie całkiem zdających sobie sprawę z sensu pracy, którą wykonują. W rezultacie dwa identyczne meldunki z dwóch różnych stacji wcale nie muszą świadczyć o identyczności pogody na tych stacjach. Poprawienie tego niezadowalającego stanu jest przedmiotem bezustannych wysiłków, lecz nie jest to sprawa prosta. Najlepsze bowiem rozwiązanie – standaryzacja sprzętu i metod pomiarowych jest, z jednej strony przedsięwzięciem niezwykle kosztownym ze względu na wymianę aparatury, a z drugiej strony wywołałaby wiele trudnych do rozstrzygnięcia sporów, dotyczących rodzaju ekwipunku oraz metod, które należy uważać za standartowe. III MRG miał się przyczynić przynajmniej do częściowego rozwiązania tej sprawy przez zsynchronizowanie wysiłków nad ulepszeniem i unifikacją metod oraz nad właściwym przygotowaniem przyrządów pomiarowych. W ramach przygotowań do III MRG zorganizowano na przykład szereg pomiarów porównawczych dla sprawdzenia, w jakim stopniu różnią się dane pochodzące od różnych stacji. Uzyskane wyniki, pomimo iż wykazały istnienie znacznych rozbieżności, pozwoliły jednak na właściwszą interpretację danych, dostarczanych przez różne stacje meteorologiczne.

Read More

Użycie pyłów lotnych w Polsce

Uzyskanie szczegółowych danych odnośnie przemysłowego wykorzystania żużli paleniskowych w Polsce jest dość trudne ze względu na brak zewidencjonowania spożycia tego surowca przez betoniarnie prywatne i spółdzielcze oraz budownictwo indywidualne, zwłaszcza miejskie. Szacunkowo jednak rzecz biorąc ilość bieżących odpadów żużla paleniskowego wynosiła w Polsce w 1957 r. ok. 4 min t, z czego wykorzystuje się jedynie ok. 750 tys. t na cele budowlane i niwelacyjne: zasoby zwałowe wynosiły w 1958 r. ok. 22 min t, a jego zużycie w formie kruszywa i dla celów niwelacji terenu wynosiło również ok. 750 tys. ton. Jeśli chodzi o pyły lotne, to przeciętny wypad pyłów lotnych energetyki zawodowej wynosi obecnie około 1,2 min t rocznie, w tym elektrowni wchodzących w skład Zakładów Energetycznych Okręgu Południowego w Katowicach ok. 0,8 min t rocznie. Pyły lotne wykorzystywane są głównie do elementów budowlanych jako tworzywo typu gazobetonu. W 1958 r. do takiej produkcji użyto pyły lotne:

Read More